Congres Sociaal Raadsliedenwerk 2026

De complexe dynamiek van het sociaal raadsliedenwerk
Het werk van sociaal raadslieden is de afgelopen jaren duidelijk complexer geworden. Dit komt door een combinatie van factoren zoals de toegenomen bureaucratie, digitalisering van overheidsdiensten en de decentralisatie van sociale wetgeving naar gemeenten [verschillende instanties, politiek complexer, De Belangenbehartiger: de wet- en regelgeving is soms zo complex geworden dat de bedoeling van de wetgever of de menselijke maat niet meer in beeld is.]. Hierdoor worden cliënten vaak geconfronteerd met meerdere, elkaar overlappende problemen die vragen om specialistische kennis en coördinatie tussen verschillende instanties. Daarnaast leidt de digitalisering tot uitsluiting van kwetsbare groepen, waardoor sociaal raadslieden steeds vaker niet alleen juridisch advies geven, maar ook praktische ondersteuning bieden bij bijvoorbeeld het invullen van online formulieren of het aanvragen van toeslagen.

De noodzaak van maatwerk
In deze veranderende context wordt het leveren van maatwerk steeds belangrijker. Omdat standaardprocedures vaak niet aansluiten bij de complexe leefwereld van cliënten, zoeken sociaal raadslieden actief naar oplossingen die recht doen aan de individuele situatie. Ze opereren steeds meer als schakel tussen de mens en het systeem en benutten de ruimte binnen het beleid om uitzonderingen toe te passen of creatieve oplossingen te vinden. Maatwerk vraagt om professionele autonomie, actuele kennis van regelgeving en een menselijke benadering, zodat niet de regels maar de hulpvraag van de cliënt centraal staat.

Bestaanszekerheid als fundament in complexe hulpvragen
Het thema 'bestaanszekerheid' – de garantie op een minimaal niveau van inkomen, huisvesting, zorg en onderwijs – raakt direct aan de problematiek waarmee sociaal raadslieden dagelijks te maken hebben. Veel cliënten die aankloppen bij sociaal raadslieden verkeren in een kwetsbare positie waarin hun bestaanszekerheid onder druk staat. Denk aan mensen met schulden, zonder stabiel inkomen, met onzekerheid over hun huisvesting of zorgtoegang. De complexiteit van wet- en regelgeving, de digitalisering en de versnippering van het sociaal domein maken het voor deze mensen lastig om hun rechten te realiseren en voorzieningen aan te vragen. Sociaal raadslieden spelen daarom een cruciale rol in het herstellen of behouden van bestaanszekerheid door barrières weg te nemen en mensen door het woud van regels te helpen.

Maatwerk als instrument voor bestaanszekerheid
In een systeem waar standaardoplossingen vaak niet volstaan, is maatwerk essentieel om bestaanszekerheid te waarborgen. Juist in situaties waarin regels botsen met de realiteit van cliënten – bijvoorbeeld bij strikte inkomstengrenzen of terugvorderingen van toeslagen – kunnen sociaal raadslieden zoeken naar uitzonderingen, voorzieningen op grond van individuele omstandigheden, of gemeentelijke beleidsvrijheid. Maatwerk maakt het mogelijk om oplossingen te vinden die passen bij de specifieke situatie van mensen, zodat zij niet buiten de boot vallen. Daarmee is het bevorderen van bestaanszekerheid niet alleen een doel, maar ook een toetssteen voor de manier waarop sociaal beleid in de praktijk werkt – en hoe sociaal raadslieden het verschil maken tussen uitsluiting en deelname.

Laten zien wie we zijn door te doen. Burgerperspectief. Wat kan ik doen in de spreekkamer??

Sociaal Raadslieden Award
Tijdens het congres leggen we verschillende vraagstukken aan je voor en delen we de ideeën die er zijn. Daarnaast draagt het congres bij aan het op peil houden en vergroten van je vakkennis. En nomineer jouw kandidaat voor de 3e Sociaal Raadslieden Award 2026!

Het Congres Sociaal Raadsliedenwerk wordt georganiseerd door het de Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden/Sociaal Werk Nederland in samenwerking met Studiecentrum Kerckebosch.

Congreswebsite: www.losrcongres.nl