De rechten van kwetsbare cliënten: vragen en dilemma's in de praktijk

Wils(on)bekwaamheid en vertegenwoordiging in het kader van de ouderen- en gehandicaptenzorg (Wlz), zorgen in de praktijk voor veel juridische vragen en dilemma’s. Waar liggen de grenzen van de bevoegdheden van vertegenwoordigers? Wat als er een verschil van mening is over de wilsbekwaamheid van een cliënt? Wat is de impact van het VN-verdrag voor mensen met een beperking op dit thema? Welke praktijkdilemma’s zien we rondom de rol van de (nieuwe functie van) cliëntvertrouwenspersoon (CVP)?

U krijgt antwoord op deze en andere vragen:

• Waar liggen de grenzen van de bevoegdheden van vertegenwoordigers?
• Wat als er een verschil van mening is over de wilsbekwaamheid van een cliënt?
• Wat is de impact van het VN-verdrag voor mensen met een beperking op dit thema? Het VN-verdrag staat centraal in de nieuwe SKILZ-handreiking "Beslisvaardigheid en wilsbekwaamheid: ondersteunen en beoordelen"
• Welke praktijkdilemma’s zien we rondom de rol van de (nieuwe functie van) cliëntvertrouwenspersoon (CVP)?
• Welke rol kan de CVP spelen in het kader van de ondersteuning van cliënten?

Onderwerpen die aan bod komen zijn:

• Blok I: Wils(on)bekwaamheid & vertegenwoordiging
• Blok II: De rol van de cliëntenvertrouwenspersoon (CVP)
• Blok III: Wet zorg en dwang (Wzd) & Jurisprudentie Klachtencommissie Onvrijwillige Zorg (KCOZ)
• Blok IV: Interactieve behandeling van casuïstiek aan de hand van een rollenspel
  De onderwerpen per blok verschijnen begin volgend jaar op de website.

Vragen en dilemma’s rondom de rechten van kwetsbare cliënten
Door de vergrijzing en het toenemend aantal ouderen met dementie, de aandacht voor de rechten van cliënten in de gezondheidszorg en de nadruk op informed consent, staat het onderwerp wils(on)bekwaamheid volop in de belangstelling.

Omgaan met wils(on)bekwaamheid & vertegenwoordiging in de praktijk
In de langdurige zorg komen dilemma’s over wilsbekwaamheid regelmatig voor. Wanneer is iemand wilsbekwaam ter zake en wanneer niet (meer)? We gaan er tegenwoordig vanuit dat zorgprofessionals de cliënt zoveel mogelijk ondersteunen bij het nemen van beslissingen over zorg en behandeling. Als dat niet (meer) lukt, komt de vertegenwoordiger in beeld. Maar wat als een vertegenwoordiger geen ‘goede vertegenwoordiger’ is? Wilsbekwaamheid moet op diverse momenten worden getoetst. In de Wet zorg en dwang (Wzd) kan wilsbekwaam verzet worden overruled, maar wanneer doe je dat? Dit stelt zowel de zorgpraktijk als juristen soms voor lastige dilemma’s.

De functie van cliëntenvertrouwenspersoon (CVP) in de praktijk
De CVP is een relatief nieuwe rol en is binnen de kaders van de Wet zorg en dwang (Wzd) volop in ontwikkeling. Zij worden geschoold en werken volgens het kwaliteitskader. Ondersteuning door een CVP komt op verschillende niveaus en is cliënt volgend. In de jurisprudentie van de Klachtencommissie onvrijwillige Zorg (KCOZ) zien we dat cliënten vrijwel altijd ondersteund worden door een CVP. De CVP is een externe functionaris in dienst van een van de vier CVP-aanbieders en werkt onafhankelijk van de zorginstelling. Voor een CVP is het niet relevant of iemand wils(on)bekwaam is. Er moet rekening worden gehouden met de wensen van een cliënt. De CVP werkt immers ‘partijdig’. Ook een vertegenwoordiger kan een beroep doen op de CVP. Dit zorgt in de praktijk voor vragen en dilemma’s.

Door het bijwonen van deze cursus:

• Krijgt u (juridische) handvatten voor het omgaan met wils(on)bekwaamheid en vertegenwoordiging in de langdurige zorg
• Krijgt u inzicht in de rol, taken en bevoegdheden van de cliëntvertrouwenspersoon (CVP)
• Kunt u adviseren bij conflicten die zich voordoen tussen een zorgverlener, cliënt en vertegenwoordiger
• Bent u beter voorbereid op uw zaken en helemaal up-to-date voor wat betreft actuele jurisprudentie over wilsbekwaamheid en vertegenwoordiging