13e Jaarcongres De aanpak van Witwassen

• Wetsvoorstel plan van aanpak witwassen en overige nationale wetten
• Andere maatregelen, waaronder de versterking van de samenwerking
• Internationale en Europese ontwikkelingen, zoals het AML-pakket van de Europese Commissie en de FATF-evaluatie 2021

• Verhouding tussen Wwft en AVG: waar lijkt het te wringen?
• Het AML-pakket van de Europese Commissie en publiek-private samenwerkingen onder de Wwft vanuit het privacyperspectief
• Het PIFI als belangrijk instrument in het kader van fraudebestrijding (voorbeeld van private-private samenwerking)

De meeste mensen deugen, aldus Rutger Bregman. Maar fraude en corruptie tieren welig. Is Bregman naïef? Ja en nee. Mensen zijn door en door morele wezens, maar feilbaar. We zijn geen duivels, maar zeker ook geen engelen. Je zou beter kunnen zeggen: de meeste mensen deugen meestal. Uiteindelijk gaat het om een samenspel tussen mensen, het moreel kompas en de omgeving waarin zij leven en werken. Hoe kun je integriteit bevorderen, als tegenwicht tegen fraude en corruptie? Aan bod komt:

• Mensen als morele maar feilbare wezens
• Nut en noodzaak van een moreel kompas
• Morele moed en psychologische veiligheid

Trustdienstverlening wordt gezien als hoogrisico dienstverlening als het gaat om witwassen. Het afgelopen jaar is door SEO Economisch Onderzoek – in opdracht van het Ministerie van Financiën – onderzoek verricht naar de aard en omvang van de illegale trustsector in Nederland. Het onderzoek is gericht op illegale marktpartijen, dat wil zeggen (trust)dienstverleners die zonder daarvoor vereiste vergunning van DNB diensten verlenen. Daarbij is tevens gekeken naar de dienstverlening van domicilieverleners, die door hun bijkomende dienstverlening vergunningplichtig kunnen worden. Aan bod komt:

• Wanneer is sprake van illegale trustdienstverlening?
• Actualiteiten illegale marktpartijen in de trustsector
• SEO Economisch onderzoek ‘Illegale trustdienstverlening’ (2020)
• Minister Hoekstra stelt naar aanleiding van het SEO-rapport de toekomst van de Nederlandse trustsector ter discussie, maar klopt zijn redenering wel?
• Conclusies SEO-rapport

Met medewerking van:
Marta Borrat i Frigola
mr. Cathérine Jakimowicz
prof. dr. Edgar Karssing
mr. dr. Melis van der Wulp
Onder leiding van de dagvoorzitter

Recente ontwikkelingen in de witwas-jurisprudentie bezien vanuit de opsporings- en vervolgingspraktijk.

• Hoge Raad: de verhullende valsheid is geen gronddelict voor witwassen

Met de uitbreiding van het bereik van de Wwft wordt beoogd om nog meer partijen als poortwachter te laten fungeren. Hiermee moeten de mogelijkheden tot witwassen en terrorismefinanciering aanzienlijk worden beperkt. De vraag is echter wel hoe ver een private onderneming moet gaan in het helpen in de strijd tegen witwassen en terrorismefinanciering. Hoe verhoudt de toenemende aandacht voor toezicht op de naleving van de Wwft door poortwachters zich met hun commerciële bedrijfsvoering? Een pleidooi om Wwft-poortwachters als partners te zien, niet per definitie als verdachten.

• Volatiele invulling open Boek Toezicht: werken met een normatief kader
• Casus IHC Caland
• Systeembevrediging, overregulering en commerciële bedrijfsvoering
• Nederlandse aanpak versus Europees
• Actualiteiten

In februari 2021 hebben FIU Nederland en een aantal banken een publieke-private samenwerking opgericht, de Fintell Alliance. Daarin wordt samengewerkt in de aanpak van witwassen en andere vormen van criminaliteit, ter versterking van de integriteit van het financiële stelsel. Dit samenwerkingsverband is gericht op het uitwisselen van kennis en het versterken van de effectiviteit van het melden van ongebruikelijke transacties. Aan bod komt:

• Waarom is de Fintell Alliance nodig?
• Hoe is de Fintell Alliance vormgegeven?
• Hoe werken we in de praktijk samen (FIU en banken)?
• Wat levert het op? Nieuwe inzichten/voorbeeld casus

Met medewerking van:
mr. Cor Kok
Diederik Ruiter
Benny Bergkamp
Onder leiding van de dagvoorzitter

De aanpak van witwassen en fraude in de vastgoedmarkt is complex en zo vol wederzijdse afhankelijkheden dat de overheid daarbij de samenwerking met marktpartijen nodig heeft. De laatste dertig jaar is die publiek-private samenwerking sterk gegroeid en vaak ook succesvol gebleken, maar er zijn ook allerlei juridische- en bureaucratische barrières en andere obstakels waardoor die soms suboptimaal is. Op papier (wet- en regelgeving/beleid) is veel op orde, maar in de praktijk nog niet. Waar liggen kansen voor verbetering? Wat kunnen we doen binnen organisaties, in de samenwerking tussen organisaties en in de preventie?